13 Kasım 2019 Çarşamba

ÇANAKKALE CEPHESİ VE GELİBOLU-I


Birinci Dünya Savaşı öncesi, sanayisini geliştirmiş ülkeler, az gelişmiş ve sömürge ülkelerde ekonomik ve siyasi üstünlüğü ele geçirmek için kendi aralarında kıyasiye bir mücadeleye başlamıştı.
Bu bağlamda, Almanya ile Avusturya-Macaristan arasında "ikili ittifak" antlaşması imzalanmış, 1882'de İtalya'nın katılması ile "üçlü ittifak" halini almıştı.
Üçlü ittifak'ın sömürge elde etme, nüfuz bölgeleri oluşturma çabası karşısında, 1893'te Fransa ile Rusya, 1904'te Fransa ile İngiltere, 1907'de İngiltere ve Rusya kendi aralarında anlaşmışlar, böylece İngiltere, Fransa ve Rusya arasında "üçlü itilaf" meydana gelmişti.
Güç odaklarının karşılıklı silahlanması devam ederken bir yandan da siyasi anlaşmazlıklar devam ediyordu.
Geniş çaplı bir savaşın taşları döşenmeye başlamıştı.
Nitekim, savaşın kıvılcımını ateşleyen olay, 28 Haziran 1914'de Avusturya- Macaristan veliahdı ile eşinin Saraybosna'da bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi oldu.
Taraflar birbirlerine peş peşe savaş ilan ettiler.
...

Osmanlı Devleti, savaş başladığında elinde tuttuğu bölgelerde çıkan sorunlarla uğraşıyordu.
Osmanlılar Balkan felaketinin yıkıntılarını onarmaya çalışırken, Ağustos 1914'de Berlin, Paris ve Londra'da milyonlarca insan savaşı kazanacaklarından emin cepheye koşuyordu.
Lakin, cepheye koşan milyonların umudu, İsviçre sınırından Manş Denizi'ne kadar uzanan siperlere çakılıp kaldı.
....
Almanya'nın Rusya'ya savaş açmasının ertesi günü, 2 Ağustos 1914'te, İstanbul'da Osmanlı Devleti ile Almanya arasında gizli bir ittifak antlaşması imzalanmıştı. Aynı gün Osmanlılar umumi bir seferberlik ilan ettiler.
Osmanlı Devleti'nin tarafsız kalma düşüncesi, 10 Ağustos 1914'te Akdeniz'de İngiliz donanmasından kaçan Goeben ve Breslau adlı iki Alman kruvazörü Çanakkale Boğazı'na girerek Osmanlı Devleti'ne sığındılar.Devletin tarafsızlığı Alman gemilerinin Türk karasularını terk etmelerini gerektiriyordu. Lakin, iki gemide Osmanlı Devleti'nce satın alınarak meseleye çözüm getirildi.
Ancak, Yavuz ve Midilli adı verilen kruvazörlerin Rusya'nın Sivastopol ve Novorosisk limanlarını topa tutması, Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etmesine neden oldu.
...
Birinci Dünya Savaşı tüm hızıyla devam ederken, İtilaf devletleri, İstanbul ve Çanakkale Boğazlarını geçersek, Osmanlılar savaştan çekilir, Rusya'ya destek götürülebilir ve bu sayede Almanya cephelerde sıkıştırılabilir düşüncesindeydi.









Hiç yorum yok:

Yorum Gönder