29 Kasım 2024 Cuma

12 Kasım 1914 ve sonrası Sarıkamış Harekâtı - 4

Avrupa’da savaş başladığında, Almanların Amiral Wilhelm Souchon komutasındaki “Goeben” adlı zırhlısı ile “Breslau” adlı kruvazörü Akdeniz’de İngiliz savaş gemilerinden kaçıp Türk karasularına girmişti.

5 Ağustos günü Baron Von Wangenheim Enver Paşa ile gizlice görüşmüş, onu Goeben ve Breslau’un Osmanlı donanmasına katılmasıyla Rus donanmasına üstünlük kazanılacağına ve Karadeniz’in bir Türk gölü olacağına inandırmıştı.

Enver Paşa hemen Çanakkale Boğaz Komutanı Alman Amirali Weber’e şu emri göndermişti:” Alman gemilerini boğazdan içeri alın, başka devlet gemileri girmeye kalkışırsa ateş açın!” Sonra, İstanbul’daki Alman Deniz Ataşesi Yüzbaşı Hans Humann telsizle Amiral W.Souchon’a kurtarıcı emri ulaştırmıştı. “Çanakkale Boğazına ilerleyin!”  Gemiler Çanakkale Boğazından içeriye girerler.

Uluslararası yansızlık kurallarına göre iki yabancı savaş gemisinin yirmi dört saat içinde karasularından çıkarılması veya silahsızlandırılması gerekiyordu. İngiltere ve Rusya protestolara başlayınca bir açıklama yapılmıştı: “Gemiler Osmanlı donanması için satın alınmıştır.” Osmanlı hazinesinin tam takır olduğu bilindiğinden, buna pek inanan olmamıştı.

Komediler dizisi yeni eklemelerle renkleniyordu. Gemilerin adları değiştirilmiş, Goeben’e “Yavuz”, Breslau’a “ Midilli” denilmiş, sancak direklerine Türk bayrakları çekilmişti. Gel gör ki, gemilerin direği çoktu ve öteki direklerde haçlı Alman amirallik forsları dalgalanıp duruyordu. Alman deniz subay ve erlerinin başlarına birer fes uydurulmuş, böylece Osmanlılaştırılmışlardı.

Enver Paşa tuttu bu kez de Amiral Souchon’u Osmanlı  Donanması Komutanlığına atadı. Gemileri Osmanlılaştıralım derken, donanma Almanlaştırılmıştı.

Zira, Amiral Souchon Berlin’deki Alman Genelkurmayından alacağı emirleri uygulayacağını hiç gizlemiyordu.

Enver Paşa 16 Ağustos günü İstanbul’da Büyükelçi Wangenheim, Alman askeri iyileştirme kurulu başkanı ve Birinci Ordu Komutanı Mareşal Liman Von Sanders, Osmanlı Donanması Komutanı Amiral Souchon, Osmanlı Genelkurmay İkinci Başkanı General Bronsart Von Schellendorf, büyükelçilik ateşeleri ile gizli bir toplantı yaptı.

Enver Paşa’nın bir tek Türk’ü çağırmadığı toplantıda seferberlik tamamlanınca savaşa girilmesi kararlaştırıldı.

Seferberlik işleri yavaş yürüyor, hükümet üyeleri ve üst düzeydeki Türk komutanları arasında savaşa girilmemesi yönündeki eğilim gittikçe güçleniyordu. Alman orduları Marn’da Fransızlara yenilince, savaşa bir an önce girilmesi için Almanlar baskıyı artırdılar.

Sonunda, Enver Paşa donanmaya Ruslara saldırma emrini verdi. Amiral Souchon açıkgözlük edip sözlü emri yazılıya dönüştürdü ve yazılı emri Enver Paşa’ya imzalattıktan sonra Alman Büyükelçiliğine teslim etti. Çünkü gemisi batarsa, Osmanlıların kendi istekleri ile savaşa girdiğine dünyayı inandırmak zor olurdu.

Bu emirden de hükümetin haberi yoktu…

Amiral Souchon 27 Ekim 1914 günü manevra yapacağım bahanesi ile donanmayı Karadeniz’e çıkardı. 29 Ekim’de Rus donanması yerine Rus liman kentlerini topa tuttu ve İstanbul’a döndü. Hemen Rus savaş gemilerinin Osmanlı donanmasına saldırdığı yalanı uyduruldu.

Almanlar amaçlarına ulaşmıştı. Rusya Osmanlı İmparatorluğuna savaş ilan etmiş, 1 Kasım günü de Doğu Anadolu’da saldırıya geçmişti. Hükümet üyeleri ve Türk subayları, savaştan sonra Enver Paşa’nın gizli emri ile savaşın başlatıldığını öğreneceklerdi.

Padişah ise gerçeği öğrenemeden savaşın son yılında ölecekti…

Yararlanılan kaynak: Sarıkamış Dramı /Alptekin Müderrisoğlu/ Kastaş Yayınevi 2006

 

 

2 yorum:

  1. Merhabalar.
    Enver Paşa'nın yaptığı her şey hatadır. Maceraperestin tekidir. Ülkeyi birinci dünya savaşına sokması hatadır. Kafkasya cephesinde 90 bin kişiyi kırdırması hatadır. Ruslara, kurşun atmadan 90 bin askerimiz ölmüştür.
    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tarihimizin önemli ve ibret alınması gereken köşe taşlarından biri de ne yazık ki bundan 109 yıl önce 90 bin askerimizin donarak öldüğü “Sarıkamış Harekâtıdır.” Allahüekber dağlarında ağır kış şartlarında, -30 derece soğuğa, kara, tipiye, borana karşı yazlık kıyafetlerle savaşın acımasız kollarına atılan; açlık, sefalet, hastalık ve karakış nedeni ile donarak toprağa düşen askerlerimizin şehit olduğu 1915 yılı.
      Selam ve saygılar.

      Sil