EMPERYALİZM VE MİSYONERLİK

Emperyalizm yüz yıllardır gelişmekte olan yoksul ülkeleri sömürmüş, halkların yoksulluğuna daha da yoksulluk katacak adımları acımadan uygulamıştır. Onlarca ülkenin yer altı ve yer üstü kaynaklarını kendi çıkarına kullanmış, ülkeleri "sömürge" konumuna getirmiş, ucuz iş gücü olarak sömürge ülkelerin ya da gelişmekte olan ülkelerin insan kaynaklarından faydalanmıştır. Fakir halkların alın terini kendi ülkesine akıtmıştır. Bunu yaparken bir yandan güç kullanmış, bir yandan da kendi kültür ve siyasi anlayışını yoksul halk kitlelerine kabul ettirmek için özel olarak yetiştirilen "misyoner" lerden yararlanmıştır.

Emperyalist ülkeler sömürgeleştirdiği ülkelerin kalkınmasına ve sanayileşmesine müsaade etmemiştir. İlgili ülkelerde medeniyetin ilerlemesine takoz koymuştur. Gelişmenin ve medeniyetin varlığı, halkın bilinçlenmesi emperyalizmin çıkarlarına dur demek anlamına geldiği gibi gelir kaynaklarının da kesilmesi demektir. Bunu çok iyi bilen emperyalist ülkeler bilerek ve isteyerek sömürge anlayışından vazgeçmemiştir. Sömürünün sona erdirilmesi yine sömürülen ülkelerin emperyalist emellere karşı koymasıyla mümkün olmuştur.

Emperyalist amaçlardan kurtulmak için medenileşmenin yolunun açılması gerekir. Sanayileşmenin yolunun açılması gerekir.

Ülke kaynaklarının yabancılarca paylaşılmasının önüne geçilmesi... Sömürge anlayışından kurtulmanın gerçekleşmesi... Sömürge konumundaki ülkelerin, kendilerini sömürge haline getiren ülkelere karşı koymasıyla mümkündür. Bunu yapabilmek için o ülke halklarının "ulusal bilince" ulaşması ve ulusal birlikteliğini sağlaması gerekir.

Ulusal bilinci bastırmak için bu ülkelerde eğitim ve propaganda kurumları açmakta...Bir kısım öğrencileri eğitim amacıyla kendi ülkelerine götürüp eğitip koşullandırmakta...Bir kısım eli kalem tutan yazarları ve basın mensuplarını beslemekte...

Bu bağlamda emperyalist ülkelerin değerlerinin ve anlayışının uygarlığın belirleyicisi olduğunu...Ulus devlet anlayışının çağdışı kaldığını...Egemenlik ve bağımsızlığın gereksizliğini... İnsanlığın evrensel değerlerinin önemli olduğunu...Lakin "evrensel değerler" anlayışında kendi belirledikleri değerlerin evrensellik özelliğinin bulunduğunun propagandasını yaptırmaktadır.

Osmanlı döneminde ülkemizi sömürgeleştirmeye çalışan batılı ülkeler bu amaçlarına ulaşmak için her türlü siyasi ve ekonomik oyunları oynamışlardır. Bir ülkenin istekleri doğrultusunda hizaya gelmesi için siyaseten yalnızlaştırılması, siyasi hataların yapılmasının sağlanmasının yanı sıra...

O ülkenin ekonomisinin istikrarsızlaştırılması...Maden kaynaklarını işletemez...Topraklarını işleyemez duruma getirilmesi ve borçlandırılması da hedeflenmektedir.

Fransız Maliye bakanlığı Müşaviri ve 1889 yılında Osmanlı Devleti'nde alacağı olan devletlerin Hesap Komisyonları Başkanı Daniel Ducoste şöyle demektedir:

"Türkiye (Osmanlı), ekonomik bakımdan tam bir perişanlık manzarası arz etmektedir. Türklerin özvarlıkları, iki asırdan bu tarafa, sürekli şekilde imparatorluğun Türk olmayan unsurlarla meskun bölgelerine akmaktadır. Bu büyük bir avantaj teşkil eder. Zira imparatorluğun çekirdeği olan Anadolu, bu suretle her gün daha gayri iktisadi şartlara mahkûm olmaktadır."

Daniel Ducoste önemli bir saptamada bulunuyor bu açıklamasıyla. Osmanlı ekonomisinin perişan olduğunu söylüyor. Osmanlı ekonomisi zaten onlarca yıl önce basiretsiz ekonomik politikalar yüzünden zor duruma düşmüştü. Sanayi yok denecek kadar azdı. Var olan üretim araçları zanaatkarların kullandığı el tezgahlarıydı.

1838 yılında İngiltere ile ekonomik ilişkilerin yoığunlaşmasıyla "Balta limanı anlaşması" imzalanmıştı. Bu anlaşma ile osmanlı devleti kapitalizmin ekonomi anlayışı çerçevesinde kurumsallaşma yoluna girmişti. 18. yüzyılın sonunda gerçekleşen sanayi devrimi ile sanayi birikimi kendini göstermeye başlamış, bir tarım ülkesi konumunda kalan osmanlı köylüsü bu durumda pazar için üreten konumuna düşmüş ve mülksüzleştirilmişti.

Osmanlının son dönemine rastlayan yoğun ve aralıksız savaşlar da ekonomiyi olumsuz etkilemiştir. Osmanlı devletinin çekirdeğini oluşturan Anadolu insanı ise savaşlardan gözünü açamamış; bu bağlamda ekonominin ipleri ve geliri savaşlardan muaf tutulan azınlıklara akmaya başlamıştır.

Daniel Ducoste devamla :" Şimdi, Türklerin borçlanmalarının hızla gelişmekte olduğu bir dönem yaşanmaktadır... O halde, Osmanlı maliyesi, ekonomisi ve servetleri hakkındaki kararlılığımızı müdafaa edebilecek Türk yöneticilere ihtiyacımız olacaktır.

Ben bu ' Yerli Misyoner'lerin, bizlerden ve siyasi ve benzeri baskılardan çok daha müsbet sonuçlar vereceği kanaatindeyim!... Bunlar, onlara (Osmanlılara)  kendi dilleri, kendi ikna metotları ile hitap etmek imkânını bulacaklardır..."

Ducoste'nin söyledikleri emperyalist zihniyetin çıkarları için "Yerli Misyoner" leri besleyip koruduğu;  bu çıkarcı ve menfaat düşkünlerinden yararlandığını açıkça göstermektedir. 

Emperyal güçler kendi çıkarları için, yer altı ve yer üstü zenginlik kaynaklarını kullanacağı ülkeyi öncelikle borçlandırma yoluna gitmektedir. Üretim yapılmaması ve üretim araçlarının kullanılmasının engellenmesi için her türlü faaliyetten kaçınmamakta, amacına ulaşmak için o ülkenin insanlarını kullanmaktadır.

Üretim yapılması işlerine gelmemektedir. Aksi durumda kendi fabrikalarında ürettikleri ürünleri gelişmekte olan ülkelere satamayacaklar ve ellerinde kalacaktır.

Osmanlı maliyesinin son zamanlarda içinde bulunduğu durum ve Düyun-u Umimiye  (Genel Borçlar) incelendiğinde bu gerçek görülecektir. Borçlanmış bir devletin işletilebilir ve kullanılabilr kaynaklarının nasıl yabancıların eline geçtiğini göstermesi bakımından ibretlik bir durumdur.

Borç batağına çektikleri ülkelerden alacaklarını tahsil etmek için de ""siyasi be benzeri baskılar" yerine yerli misyoner kullanma yolunu seçmekteler.

Çünkü onlara göre bu yerli misyonerliğe soyunan kişiler o ülkenin dilini, kültürünü, geleneğini çok iyi bilmekte ve kendilerinin yapamayacağı  ikna metotları ile halkı kolayca kandırabilmektedir.

Yerli misyonerler çok değişik meslek grupları içerisine yuvalanmışlardır. Yönetici olarak görev yapanlar, medyada yazıp çizenler, hukukçu olanlar, öğretim görevlisi olanlar vsvs.

Yerli misyenerliğe soyunan yalakalardan ve emperyalizmin dişlilerinden kurtulmak için kendi değerlerimize, kendi kültürümüze sahip çıkmalı; geçmişte yaşanan olayları iyi tahlil etmeli ve bilinçlenmeliyiz. Sadece eli kalem tutan aydın kesimin değil tüm halkın bilinçlenmesi gerekir.